De afgelopen dagen hebben de meeste mensen doorgebracht aan een kersttafel onder het genot van goed gezelschap. Samen zijn met anderen voelt goed. Maar waarom eigenlijk? Wat gebeurt er in ons brein, ons lichaam en onze emoties wanneer we tijd doorbrengen met mensen die we graag zien? Wetenschappers uit de psychologie, neurologie en sociologie hebben hier de afgelopen decennia veel onderzoek naar gedaan en daarom vonden wij het leuk om deze uitkomsten op een rijtje te zetten in de maand waar het draait om samenzijn; december! Het zal je niet verbazen dat de resultaten laten zien dat samenzijn letterlijk levensverlengend kan zijn.
1. Ons brein is gemaakt voor verbinding
Ons brein is geëvolueerd om sociale relaties te begrijpen, onderhouden en gebruiken. De voorouders van de mens leefden al in groepsverband. Zelfs wanneer we niet met iemand praten, is ons brein vaak bezig met anderen. Wat ze denken, hoe ze zich voelen, hoe we erbij horen.
MRI-onderzoek toont aan dat dezelfde hersengebieden die actief zijn bij fysieke pijn ook oplichten wanneer we sociale afwijzing ervaren. Dat betekent: eenzaamheid kan letterlijk pijn doen.
2. De kracht van oxytocine: het “knuffelhormoon”
Wanneer we iemand aanraken, knuffelen, of zelfs een betekenisvol gesprek voeren, komt oxytocine vrij. Een hormoon dat ons helpt te ontspannen en stress te verminderen. Een hormoon welk vaker terugkomt in onze blog bijvoorbeeld bij: Het belang van knuffelen.
Studies, van onder andere wetenschappers Paul Zak en Sue Carter, laten zien dat oxytocine de hartslag verlaagt, de bloeddruk stabiliseert en gevoelens van verbondenheid versterkt.
Kortom: samenzijn is niet alleen emotioneel prettig, maar ook fysiologisch gezond.
3. Sociale steun en stress
Een van de bevindingen in de gezondheidspsychologie is dat sociale steun stress dempt.
Wanneer we een moeilijke periode doormaken, activeert het lichaam het stresssysteem, wat leidt tot verhoogde cortisolwaarden. Een hormoon wat het tegenovergestelde effect heeft als Oxytocine, denk aan verhoogde hartslag en bloeddruk.
Maar in experimenten blijkt dat mensen die steun ervaren van een vriend of partner, aanzienlijk lagere cortisolniveaus hebben. Zelfs het vasthouden van iemands hand kan de stressreactie verminderen.
4. Samenzijn verlengt je leven
Een van de meest indrukwekkende studies over dit onderwerp is die van Julianne Holt-Lunstad (Brigham Young University). Zij analyseerde data van meer dan 300.000 mensen en ontdekte dat sterke sociale banden het risico op vroegtijdig overlijden met 50% verlagen. Dat effect is vergelijkbaar met stoppen met roken en sterker dan de voordelen van regelmatig sporten. Een eyeopener om je vrienden en familie extra te waarderen.
5. De paradox van onze tijd
We zijn meer verbonden dan ooit via technologie en toch voelen veel mensen zich eenzamer. Digitale verbinding vervangt niet de fysieke aanwezigheid van een ander mens. Lichaamstaal, aanraking, geur, gedeelde stilte, samenzijn in reallife is biologische noodzaak.
Een advies
Al deze punten maken dat afspreken, en vrienden en/of familie zien, heel belangrijk is. Je kan de positieve effecten versterken door echt in het moment aanwezig te zijn, telefoon weg en maak oogcontact. Mits consent is een aanraking als in een knuffel of handdruk een plus voor je stressniveau. Investeer in kwalitatieve ontmoetingen en ga de diepte in. Dit allemaal zal de effecten van samenzijn versterken.
Samenzijn is niet alleen prettig; het heeft meetbare effecten op ons lichaam en onze geest. Mensen die sterke sociale banden hebben, ervaren minder stress, een lager risico op ziekte en zelfs een langere levensverwachting. Ervaar jij deze positieve effecten ook van samenzijn? Laat het ons weten in de comments.